Mersin Viranşehir
Viranşehir Tarihi Gelişimi
Mersin'in yaklaşık 11 km. güneybatısındaki Mezitli Beldesi'nin 2 km. güneydoğusunda yer alan ören yerinin İ.Ö. 8-7. yüzyılda kurulduğu kabul edilmektedir. Strabon, kentin Akhaioslar ve Rhodos'taki Lindoslular, Pompenius Mela ise Argoslu ve Rhodoslu kolonistler tarafından kurulduğunu yazmaktadır. İ.Ö. 1. binde önemli bir liman olan Soli İ. Ö. 6. yüzyıl ortalarında başlayan ve Büyük İskender'e kadar süren Anadolu'da ki Pers egemenliği döneminde de önemini korumuştur. İ.Ö. 5. yüzyılda özerkliğini koruduğunun kanıtı olarak kendi adına sikke bastırmış olması gösterilmektedir. Soli'de bulunduğu öne sürülen ve bugün Berlin Staatliche Museen'de bulunan Luvice yazıtlı mühürler ve Orta Tunç Dönemi'ne tarihlenen silahlar buraya ait olarak elde edilen daha erken dönem bilgileridir. Komedi şairi Philemenos (İ.Ö. 361-262), filozof Chrysippos (İ.Ö. 280-205) ile matematikçi ve astronom Aratos'un (İ.Ö. 310-240) burada yaşadığı sanılmaktadır. Ayrıca Cicero ve Strabon'un arkadaşı Athenodoros; Pyromak hos'un öğrencisi ünlü heykeltraş Mi lan'da Soli'de yetişmişlerdir.
Viranşehir İsminin Tarihi
Strabon'a göre Soli-Pompeiopolis Antik Dönem'de Kilikia Tracheia (Dağlık Kilikia) ile Pedias 'ın (Ovalık Kilikia) sınırını oluşturmak tadır. Hellenistik Dönem'de Seleukos egemenliğinde olan bu liman kenti, parlak bir dönem yaşamıştır. Büyük İskender İ.Ö. 333'teki Persler'e karşı yapılan Issos Savaşı ile Soli'ye girmiştir. Ayrıca büyük iskender Soli'deki bir tapınağa bir miktar para da bırakmıştır. Büyük İskender' in ölümünden sonra İ.Ö. 323'de kent Seleukos ve Ptolemaioslar arasında çekişmeye sahne olmuştur. Soli, 2. Antiochos Teos (İ.Ö. 261-240) döneminde Ptolemaioslar'ın eline geçer. İ.Ö. 19 7'de 111 . Antiochos Kilikia sahilleri boyunca Soli şehrini yeniden alır. Seleukos yönetiminin İ.Ö. 1. yüzyılda zayıflamasıyla Soli için de zor günler başlamıştır. Ermeni kralı Tigranes, kenti yağmalayıp, halkını göçe zorlamıştır. Böylece, Kilikia için yağmacılık, esir ticareti ve kargaşa ile dolu korsanlık dönemi içerisinde Soli kentide kendisini bulmuştur.
Roma Senatosu tarafından konsül seçilen Romalı Komutan Pompeius yönetim zayıflığına yol aştığı için Akdeniz'deki korsan faaliyetlerine son vermekle görevlendirilir. Pompeius Kilikia' da yuvalanmış olan korsan gemilerini ele geçirerek Anadolu kıyılarında güvenliği sağlamış ve nüfusu azalan kente bazı korsanları yerleştirmiştir. Grekçe Soloi, Latince Soli olarak kullanılan ve " Güneş" anlamına gelen kentin adı, bu olaydan sonra Pompeiopolis ( Pompeius'a adanmış kent) olarak değiştirilmiştir. Roma Dönemi'nde kent yeniden canlılığına kavuşmuştur.
Yorumlar
Yorum Gönder